Wil je je gevoel van eigenwaarde vergroten? Dat snap ik heel goed, want een laag gevoel van eigenwaarde bezorgt je veel narigheid, zoals:
- depressie;
- eenzaamheid;
- een gebrek aan assertiviteit;
- sociale angsten;
- jezelf wegcijferen;
- het najagen van macht en status ten koste van anderen.
Je hebt minder last van al deze ellende als je leert om je eigenwaarde te vergroten. Bovendien vind je jezelf leuker, en vinden anderen jou ook leuker.
Misschien vraag je je af waarom jij een lager gevoel van eigenwaarde lijkt te hebben dan andere mensen. Hoe dit zo gekomen is. En waarschijnlijk lijkt het alsof het altijd zo geweest is en zo zal blijven.
Maar dat hoeft niet! Ik heb zelf het grootste deel van mijn leven een relatief laag gevoel van eigenwaarde gehad. Nu niet meer, mijn gevoel van eigenwaarde is hoog. En ik heb daarvoor niks hoeven bereiken wat betreft materieel succes. Geen bijzonder succesvolle carrière, geen relatie, geen bijzonder grote vriendengroep, geen roem of status. Allemaal niet nodig voor een hoog gevoel van eigenwaarde.
Gezonde eigenwaarde maak je van binnen. Na het lezen van dit artikel weet je precies hoe jij vanaf vandaag óók een hoog gevoel van eigenwaarde krijgt – en het nooit meer kwijtraakt.
Op deze pagina
Hoe ontstaat een laag gevoel van eigenwaarde?
Een laag gevoel van eigenwaarde is meestal aangeleerd als onderdeel van je opvoeding. Als kind werd je beloond voor dingen die je volgens je ouders goed deed, en bestraft voor dingen die je volgens hen fout deed. Beloond of bestraft worden was geheel afhankelijk van de normen, waarden, het humeur en temperament van je ouders.

Vanuit jouw oogpunt was jouw waarde als kind voorwaardelijk. Het leek alsof je ouders je alleen waardeerden als je bepaalde dingen deed of presteerde. Deed je andere dingen, dan leek het alsof ze je niet waardeerden. De boodschap dat je waardevol bent, gewoon om wie je bent, is niet overgekomen. In plaats daarvan kreeg je de boodschap dat je je eigenwaarde moet verdienen. De reden voor een laag gevoel van eigenwaarde is de aangeleerde aanname dat anderen bepalen wat jij waard bent.
Je opvoeding kun je niet meer veranderen, maar het ligt beslist binnen je mogelijkheden om je gevoel van eigenwaarde te vergroten. Daarover gaat de volgende sectie.
N.B. Wil je voorkomen dat jouw kinderen een laag gevoel van eigenwaarde ontwikkelen? Lees dan mijn tips voor een liefdevolle opvoeding.
Kies voor een hoger gevoel van eigenwaarde
Je kunt de stap maken om je eigenwaarde niet meer buiten jezelf te zoeken. Je prestaties, status of de waardering van anderen bepalen niet jouw gevoel van eigenwaarde. Nee, je gevoel van eigenwaarde bepaal je zelf. En dat geeft enorm veel vrijheid. Er is niks mis met dingen presteren, status hebben of waardering krijgen, maar je hebt niks van dat alles nodig om een hoog gevoel van eigenwaarde te hebben.
Dit inzicht is het meest belangrijke: het gevoel van eigenwaarde zit niet in bepaalde prestaties of andere dingen buiten jezelf. Je maakt het gevoel dat je waardevol bent zelf. Je hebt de mogelijkheid om zo veel of zo weinig van dat gevoel te maken als je wilt.
De manier om je gevoel van eigenwaarde te vergroten is zo simpel dat het bijna belachelijk is: besluit om een hoger gevoel van eigenwaarde te hebben. Ja, dat kun je echt zelf zo beslissen, hier en nu.
Probeer het maar eens. Hoe zou het voelen als je je heel goed zou voelen over jezelf? Voelt dat niet goed? Merk op hoe simpel dit is. Het maakt niet uit hoe ‘down’ je bent, binnen enkele seconden kan je lichaam je een fijn gevoel geven. Doe dit zo vaak je wilt.
Negeer het protest van je brein
Nu is de kans groot dat je brein gaat protesteren. “Dit is niet echt, het telt niet!” Logisch, je hebt van jongs af aan geleerd dat je je eigenwaarde moet verdienen. Zomaar, zonder enige moeite eigenwaarde hebben, dat gaat wel heel ver.
Maar wat als het nooit waar was, als het een vergissing was dat je je eigenwaarde moet verdienen? Wat als je ouders alleen maar het beste voor jou wilden, en je per ongeluk uit hun gedrag hebt geconcludeerd dat je alleen waarde hebt, als je aan hun verwachtingen voldoet?
Wat als jouw ouders zelf geloofden dat eigenwaarde iets is dat je moet verdienen? En dat idee op jou overgedragen hebben? Terwijl dat idee nooit waar was.
Je kunt je hier en nu, en op ieder ander moment, goed voelen over jezelf – gewoon door daarvoor te kiezen. Laat je brein je niet wijsmaken dat je die keuze niet hebt.
Je kunt je eigenwaarde niet verliezen, maar wel vergeten
Hopelijk lukt het je om goede gevoelens over jezelf op te roepen. Nu komen we bij het tweede brein-obstakel, en dat is: “hoe houd ik dit gevoel vast?” Ons brein heeft de neiging om zich vast te klampen aan dingen die goed voelen, het is bang om dingen die goed voelen kwijt te raken.
Die angst is niet nodig: je kunt je eigenwaarde niet verliezen! Het gevoel dat je een waardevol mens bent zit ingebakken. Je kunt er niet van af, zelfs al zou je het willen. Het enige dat kan gebeuren is dat je vergeet dat je een waardevol mens bent.
En dit is wel een reëel risico. We kunnen vergeten hoe veel we waard zijn – en hoe gemakkelijk we ons gevoel van eigenwaarde kunnen vergroten. Zorg daarom dat je dit onderdeel van je leven maakt. Neem een paar keer per dag de tijd om je eigenwaarde te voelen. Gewoon door te kiezen om je nu goed te voelen over jezelf. Omdat het fijn is en het leven leuker maakt. Waarom zou je dat niet doen?
Stop met je eigenwaarde omlaaghalen
Je kunt dus gewoon kiezen voor een hogere eigenwaarde. Daarnaast is het slim om te stoppen met zaken die je eigenwaarde omlaaghalen. Ik noem hier de 3 belangrijkste eigenwaarde-vreters en link naar een artikel om er van af te komen.
Een negatief zelfbeeld
We vormen allemaal ideeën over onszelf. Ik ben dik, dun, mooi, lelijk, een harde werker, lui, etc. Negatieve ideeën over jezelf halen je gevoel van eigenwaarde omlaag. Leer daarom hoe je je negatieve zelfbeeld snel verbetert.
Zelfkritiek
Ook zelfkritiek haalt je gevoel van eigenwaarde omlaag. Leer daarom hoe je je interne criticus tot zwijgen brengt.
Jezelf vergelijken met anderen
De laatste eigenwaarde-doder: de vergelijking met anderen. Andere mensen proberen jou alleen hun beste kanten en successen te laten zien. Hun “tekortkomingen” en “falen” zijn voor jou minder zichtbaar dan jouw “tekortkomingen” en “falen”. Het pakt daarom zelden positief uit als je jouw beeld van jezelf gaat vergelijken met jouw beeld van een ander. Het is nooit een eerlijke vergelijking. Leer daarom hoe je stopt met jezelf te vergelijken met anderen.
Conclusie
Een laag gevoel van eigenwaarde bezorgt je veel narigheid. Je lage gevoel van eigenwaarde is meestal een gevolg van je opvoeding. Je hebt ten onrechte aangeleerd dat je eigenwaarde moet verdienen, terwijl eigenwaarde gewoon ingebakken zit in jou als mens.
Gelukkig hoef je niet te blijven zitten met je lage gevoel van eigenwaarde – je opvoeding is voorbij. Je kunt gewoon besluiten om vanaf nu een hoog gevoel van eigenwaarde te hebben. Je brein zal zeggen dat het niet kan, maar geloof het niet. Je kunt nu een goed gevoel over jezelf oproepen – dat kan altijd.
Daarnaast vergroot je je eigenwaarde door de volgende zaken uit je leven te verwijderen:
Hoe is je leven anders geworden, nu je meer eigenwaarde hebt?